Dec 15, 2019

In this special Facebook Live broadcast, two of the best-known living poets of Tibet — Tsering Kyi and Jangbu — are joined by Tenzin Wangyal in reciting from their bodies of work. Scroll down to review their poems in Tibetan and (where available) in English. The broadcast is in the Tibetan language; due to technical difficulties, simultaneous translation in English was unavailable at broadcast time.

View recording on Facebook

Tsering Kyi reads four of her poems, entitled “རྒྱང་རིང་། (Far Away),” “མེ་ལྕེ་དང་རྣམ་ཤེས་འཐབ་པར་རྗེས་དྲན་ཞུ། (The Recollection of the Battle Between the Flame and Consciousness),” “གྱེས་རྗེས་ན་ཟུག་བྱུང་། (The Agony Occurred After the Separation),” and “རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྨུ་ཐག (The Sacred String of Consciousness).” From her perspective as a Tibetan woman, she will speak about her experiences in exile.

Jangbu (Dorje Tsering Chenaktsang) reads from his poem “དྲན་པ་ཆུ་མིག་ཡང་སོས། (Reviving the Springs of Memory)” and shares from his experience as a Tibetan and refugee who now divides his life between France and Tibet.

Tenzin Wangyal reads his recently published poems “ང་སུ་རེད། (Who Am I?)” and “I Am No One.” He discusses how poetry can be a sacred expression of spiritual wisdom gained through meditation practice.

In this reading of contemporary poetry, the three presenters tap into their own deep experiences and relay awareness of those experiences to the reader or listener. Together, they discuss how poetry contributes to societal transformation.

About the Presenters

Tsering Kyi is a journalist, blogger, and poet. Born and raised in Amdo, eastern Tibet, Tsering Kyi has studied in Tibet, India, England, and Germany. While in India she became Miss Tibet in the early 2000s and later traveled to many countries to speak on the life experiences of Tibetan women and children. Afterward in Europe, Tsering Kyi studied English, Chinese, and journalism. For the past 15 years she has written poetry, musical lyrics, and articles in Tibetan, and published three books of poetry. Reflecting the high regard in Tibet for her poetry, her collected works have also been published. Tsering Kyi has been blogging longer than any other female Tibetan and has a readership of more than 1 million. She was was the sole woman in the well-known writers group Mirab Sumpa in Tibet. Her work reaches a wide audience of mainstream readers, including pastoralists, monks, nuns, students, and educators. She is active with several writers associations and works as a broadcast journalist for television and radio.

ཚེ་རིང་སྐྱིད། སྙན་ངག་འབྲི་དུས་ཆུ་མིག་ཅེས་ཀྱང་སྤྱད་མྱོང་།

སྤྱི་ལོ་༡༩༨༣ ལོར་བོད་མདོ་སྨད་ཨ་མཆོག་ས་ཆར་སྐྱེས་ཤིང་བོད་དུ་མཐོ་འབྲིང་བར་སློབ་གྲྭ་རིམ་པས་འགྲིམས་རྗེས་༡༩༩༩ལོ་རྒྱ་གར་ལ་ཡོང་ནས་བོད་ཁྱིམ་སུ་ཇ་སློབ་གྲྭ་སོགས་སློབ་གཉེར་བྱས་མྱོང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༩༨ལོ་ནས་སྙན་ངག་ཐོག་མ་འབྲི་མགོ་བཙུགས་ཤིང་། བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་ངག་རྒྱུན་སྙན་ངག་གིས་བག་ཆགས་ཆེན་པོ་བཞག

ཚེ་རིང་སྐྱིད་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུའི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་མི་ཚེ་གཞི་ལ་བཞག་པའི་རྩོམ་རིག་གི་དེབ་གསུམ་དང་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་དེབ་གཅིག་བཅས་དཔར་བསྐྲུན་བྱེད་མྱོང་ལ། བོད་ནང་དུ་ཁོང་གི་སྙན་ངག་ལ་དགའ་མཁན་ཚོས་སྙན་ངག་ཕྱོགས་སྒྲིག་གིས་བོད་ནང་དུ་ཆུ་མིག་གི་བཞུར་རྒྱུན་དང་དབྱངས་ཅན་མའི་ཟླ་མཚན་གཉིས་དཔར་བསྐྲུན་བྱེད་མྱོང་།  སྤྱི་ལོ་༢༠༠༥ལོ་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གི་དྲ་ལམ་དུ་རྩོམ་ཡིག་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒལ་བ་སྤེལ་ཏེ་གནད་དོན་མང་པོའི་སྒང་གླེང་གཞི་འཁྲུག་ཆ་དོད་པོ་བཟོ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༧ལོར་བོད་ནང་གི་ཟིན་བྲིས་ཀློག་མཁན་མང་ཤོས་ཀྱི་ཟིན་བདག་ཅིག་ཡིན།

༢༠༠༩ལོ་ནས་བཟུང་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་དུ་བརྙན་འཕྲིན་དང་རླུང་འཕྲིན་གྱི་གཙོ་སྐྱོང་བ་དང་གསར་འགོད་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ཡོད།

Dorje Tsering Chenaktsang Dorje, commonly known by his pen name, Jangbu, was born in a nomadic community in northeastern Tibet and graduated from the Northwest University for Nationalities (Xibei minzu daxue) in Lanzhou. He then worked as a teacher at a Tibetan middle school before becoming editor of the Tibetan-language literary journal Tibetan Art and Literature in Lhasa. From 2002 to 2008 he taught Tibetan at the National Institute for Oriental Languages and Civilizations (INALCO) in Paris.

Jangbu is one of the best-known poets in contemporary Tibet and has won numerous literary awards at both regional levels (Qinghai province and Tibet Autonomous) and national levels. His works, which have been translated into many languages, include The Nine-Eyed Agate (2010), a collection of poetry and stories translated into English by Heather Stoddard; and Le Hachoir invisible (2012), a collection of poems translated into French by Françoise Robin et Élise Mandine. Jangbu is the founder and organizer of Waterfall of Youth (2003 until present), the first and only independent Tibetan poetry festival in Tibet.

Jangbu also has directed documentary films about contemporary Tibet including Tantric Yogi (2005), Kokonor (2005), Ani Lachem (2005), Yartsa Rinpoche (2014), and his work-in-progress Voices of the Stone. He is the father of two children and divides his life between France and Tibet.

ལྗང་བུ། རུས་མིང་དངོས་ལྕེ་ནག་ཚང་།རྡོ་རྗེ་ཚེ་རིང་།

ཕྱི་ལོ ༡༩༦༣ལོར་བོད་མདོ་སྨད་རྨ་ཆུའི་བཞུར་རྒྱུད་བོད་སོག་འདྲེས་མའི་ཡུལ་སོག་པོ་མདའ་བཅུ་གཅིག་ཟེར་པ་དེའི་ལུང་ཁུག་ཅིག་གི་བྲག་མཆོད་རྟེན་གྱི་ཞོལ་སྐུ་ཁང་བྱ་བའི་གནས་དེ་རུ་སྐྱེས།    ཁྱོན་མིང་སྲིང་བཅུ་ཡོད་་པ་ལས་གསུམ་པ་དེ་ཡིན་འདུག

ཕ་འཇམ་དབྱངས་ཐུབ་བསྟན་དང་མ་ཨ་དགེ་སྒྲོན་དཀར་སྐྱིད་གཉི་ག་བོད་ཀྱི་རུས་རྒྱུད་དང་སོག་པོའི་ཁྲག་རྒྱུན་ཡོད་པ་རེ་ཡིན་འདུག

ལོ ༧བར་དུ་འབྲོག་པ་ཤ་སྟག་གི་འཚོ་བར་རོལ། དེ་ནས་ལོ ༢༥ བར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་ནས་སློབ་གྲྭ་འགྲིམ།  ལུང་ཁུག་ཅིག་གི་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་ལོ་གསུམ་དང་ལྷ་ས་རུ་སྔ་རྗེས་ལོ་བཅུ་བཞིའི་རིང་་སྲིད་གཞུང་གི་དྲུང་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་ཚགས་པར་གཅིག་དང་བོད་ཡིག་དུས་དེབ་གཉིས་ནང་ཡིག་རྫི་ལྟ་བུའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་བཅས་བྱས་མྱོང་། ཧྥ་རན་སིའི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཞིག་ལ་ཀ་ཁའི་དགེ་རྒན་ལོ་དྲུག་བྱས། སྙན་ངག་གིས་མཚོན་དེབ་ཁ་ཤས་སྐད་རིགས་དུ་མའི་ནང་པར་སྐྲུན་བྱས་མྱོང་། གློག་བརྙན་ཁ་ཤས་བཟོས་མྱོང་། སྙན་ངག་དུས་ཆེན་ཞིག་གཉེར་མྱོང་། གློག་བརྙན་འཁྲབ་གཞུང་ཁ་ཤས་བྲིས་མྱོང་། རིག་གཞུང་ཁྱབ་སྤེལ་དང་། འཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབས། བྱིས་པའི་སློབ་གསོའི་སྐོར་ལ་དང་བླང་གི་ལས་ཀ་མང་ཙམ་གཉེར་མྱོང་། ཕ་རན་སིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་བུ་གཅིག་དང་བུ་མོ་གཅིག་ཡོད་པར་། བོད་དང་ཡུ་རོབ་བར་དུ་འགྲུལ་སྐྱོད་ཀྱི་རྣམ་པས་འཚོ་བ་རོལ་གྱིན་ཡོད།།

Tenzin Wangyal is a teacher, acclaimed author, poet, and meditation master in the Tibetan Bön Buddhist tradition. As the founder and spiritual director of Ligmincha International, he has established numerous centers and institutes of learning in the United States, Mexico, South America, Europe and India. Fluent in English, Rinpoche regularly offers online teachings in the form of live webcasts, online workshops and YouTube videos. He is renowned for his depth of wisdom; his clear, engaging teaching style; and his dedication to making the ancient Tibetan teachings highly accessible and relevant to the lives of Westerners. Learn more

***

Poetry by Tsering Kyi

༼སེམས་ཀྱི་རླབས།༽
ས་སྲོད་ལ་བྱ་ཁྱུ་མགོ་ཐོག་ཏུ་འཕུར་ཐེངས་རེར
ནང་སེམས་སུ་ཆུ་ཁོལ་ལྟར་གདུ་བའི་ཚོར་བ་ཞིག་འཕྱུར་ཡོང་།
གནམ་མཐའ་དང་ས་གཞིའི་འབྲེལ་མཚམས་སུ
བྱ་ཁྱུ་འཕུར་ཤུལ་གྱི་བར་སྣང་ལ་ཅེར་ཅེར་མཐར
བདག་ཀྱང་རང་དབང་གིས་འཕུར་ཆོག་ཨཱང་བསམ་ཞོར
ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་ཞིག་ངག་ནས་ཤོར
“བྱ་དེ་ཁྲུང་ཁྲུང་དཀར་མོ།།
གཤོག་རྩལ་ང་ལ་གཡོར་དང་།།
ཐག་རིང་རྒྱང་རིང་མི་འགྲོ།།
ལི་ཐང་སྐོར་ནས་སླེབས་ཡོང་།།”

མཚན་མོར་སྐྲ་ལོ་དམར་སེར་བ་ཚོ་མིག་མདུན་ལ་འཛོམས་ཐེངས་རེར་
ཐག་རིང་ནས་དབྱངས་རྟ་ལྟར་རྣམ་ཤེས་གཉོམ་པོ་ཞིག་གི་འབོད་པ་གོ་ཡོང་།
ཁང་བརྩེགས་དང་གློག་འོད་ཀྱི་འབྲེལ་མཚམས་སུ
དུད་ཁྱིམ་རེ་རེར་དགོད་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་ཉན་ཉན་མཐར
བདག་ཀྱང་ཨ་མའི་གམ་དུ་ཡོད་ཆོག་ཨཱང་བསམ་ཞོར
ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་ཞིག་ཡིད་ལ་འཁོར
“ཤར་ཕྱོགས་རི་བོའི་རྩེ་ནས།།
དཀར་གསར་ཟླ་བ་ཤར་བྱུང་།
མ་སྐྱེས་ཨ་མའི་ཞལ་རས།།
ཡིད་ལ་འཁོར་འཁོར་བྱེད་བྱུང་།།”

རྒྱང་རིང་གི་གནམ་མཁའ་དང་རི་ཆུ་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་ཐེངས་རེར
ཕར་ཕྱོགས་ཤིག་ཏུ་སྦྲ་ནག་དང་མེ་ཏོག་ཡོད་ཚུལ་སྣང་བར་འཆར་ཡོང་།
བཟོད་སྒོམ་དང་དཔའ་མཛངས་ཀྱི་ཤུལ་ལམ་ཁྲོད་དུ
རྨི་ལམ་དང་ཡི་གེ་ཁོ་ནར་བཅོལ་བའི་དྲན་གདུང་རིང་མོ་བྲིས་བྲིས་མཐར
བདག་ཀྱང་རྒྱང་རིང་གི་གཞིས་ཀ་དེར་ཡོད་ཆོག་ཨཱང་དྲན་ཞོར
ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་ཞིག་རྣ་བར་འཁོར
“བྲིས་པའི་ཡི་གེ་ནག་ཆུང་།།
ཆུ་དང་ཐིགས་པས་འཇིག་སོང་།།
མ་བྲིས་སེམས་ཀྱི་རི་མོ།།
བསུབ་ཀྱང་སུབ་རྒྱུ་མི་འདུག།”

བོད་རྒྱལ་ལོ་༢༡༤༣བོད་ཟླ་༤་ཚེས་༡༢་ཉིན་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཀྲོན་དུ།

༼མིག་ཟུང་བཙུམས་དུས།༽

བཙན་པོའི་བང་སོ་སྔོགས་རྗེས་ཁ་ཆག་སྣ་ཧྲལ་ལ་བཏང་བའི་ན་གཞུང་དེའི་མཐའ་རུ།
མུན་པ་ཁུར་བའི་སྲོད་དུས་ཀྱི་རི་ཚོགས་མཚམས་སྤྲིན་དང་གློག་འོད་ལ་རྒྱང་དུ་གྱེས་སྟངས་དེ།
མེ་ཏོག་དང་ཁ་བ་དུས་གཅིག་ལ་སྤུངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་གི་མཁར་རྫོང་ཞིག་དང་འདྲ།
ཟླ་འོད་དང་རྫ་ཆུ་ཟིལ་མའི་ནང་རྒྱན་ཁྲ་ཆིལ་ཆིལ་རེད།
སྐར་ཚོགས་དང་དྲི་གསུང་ཞིམ་པོའི་སྣང་བ་གཏིང་ཟབ་པ་རེད།
དེ་ནི་རབ་རིབ་ངང་འཆར་ཡན་ཁྲོད་བཞེངས་པའི་ཕ་ཡུལ་དེ་ཡིན་ཆོག

ངས་རི་སྐེད་དེར་དཔའ་བོའི་རྟོགས་བརྗོད་ལ་ཕུལ་བའི་རྟ་དམག་གི་དར་ཆ་ཞིག་འཛུགས་ན་འདོད་ཅིང་།
ཁ་འཚུབ་བུ་ཡུག་གིས་འཇིག་པ་མེད་པར་ལོ་ཟླར་རྒོལ་བའི་དར་ཆ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་འཛུགས་ན་འདོད།
དེ་ཡིས་མཁར་ཤུལ་དེར་ཆགས་པའི་རྣམ་ཤེས་ཁྲི་སྟོང་ལ་ངལ་གསོ་ཞིག་སྟེར་ངེས་ལ།
དེ་ནི་བློས་གཏོང་རུམ་གང་ཁྱེར་ཏེ་བཞུད་པའི་མི་རྟ་མང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་གནས་མལ་དེ་ཡིན་ཆོག

ངས་རི་འདབས་སུ་ཤུལ་དུ་ལུས་པའི་མི་ཚོགས་སྙིང་ལ་རྗེ་བོ་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ།
ཆུ་ལོག་དང་རླུང་འཚུབ་ཀྱིས་མི་ཁུར་བའི་ཕ་གཞིས་ཞིག་བསྐྲུན་ན་འདོད་ལ།
ཡིད་དུ་འོང་བའི་བྱིས་པ་ཁྲི་སྟོང་ལ་རེ་བའི་ཁྱིམ་གཞིས་ཤིག་བསྐྲུན་ན་འདོད།
དེ་ཡིས་ལུང་གཞུང་དེའི་མི་རྒྱུད་རྣམས་དུས་རབས་མང་པོར་གནས་པའི་རང་སྲུང་གི་སྤོབས་པ་ཞིག་སྦྱིན་ངེས་ལ།
དེ་ཡིས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་བྱོལ་བ་ཚོའི་འཁྱམས་ཉུལ་གྱི་འཚོ་བ་མཇུག་སྒྲིལ་ངེས།
དེ་དུས།
བཞོ་དབྱངས་དང་བསང་གསོལ་གྱི་དབྱངས་རྟ་སྙན་ལྷང་ལྷང་རེད།
འབྲོང་རྒོད་དང་རྒྱ་སྟག་གི་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པ་རེད།

ད་དུང་ན་གཞུང་དེར་དྲན་ཤེས་ལ་ཤོངས་པའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་ཕོ་བྲང་ཞིག་བཞེངས་ཚེ།
དེ་ནི་བར་དོ་རུ་ཕྱིར་མིག་སློག་མཁན་ཁྲི་སྟོང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཁ་རྒྱན་ལ་འགྱུར་ངེས་པས།
ངས་འདི་ལྟར་ང་དང་ཁྱེད། ཁོ་དང་ཁོ་མོར་བཅས་པར་ཀུ་ཡངས་གཏོང་འདོད།
ངས་རི་ཚོགས་དང་ན་གཞུང་དེ་བདེན་པའི་ཁྲོད་བསྙལ་ན་འདོད་ཀྱང་།
མུན་རུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་ལྕགས་ལྟར་འཁྲེགས་ལ།
དར་རྒུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ཙམ་མ་རེད་ཨཱང་།
བོད་རྒྱལ་ལོ་༢༡༤༥ བོད་ཟླ་༧ ་ཚེས་༡༤།

༼རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྨུ་ཐག ༽
ཚ་བོ་ཆུང་ཆུང་ལ་ཕུལ་བ།
ཁྱེད་ཀྱིས་ངུ་སྐད་ཐོག་མས་མི་ཡུལ་གྱི་སྒོ་མོ་རྡུང་དུས།
ང་ཐག་རིང་ཐག་རིང་གི་ས་མཐའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད།
ཁྱེད་ཀྱིས་མིག་ཟུང་ཐོག་མ་ཕྱེ་དུས།
ང་རང་ཁྱེད་དང་ལེ་དབར་སྟོང་ཕྲག་གི་ཕ་རོལ་དུ་ཡོད།
གོ་ཐོས་ལ། ཁྱེད་རང་ང་ཡི་ཡུམ་ཆེན་གྱིས་གཉོར་ཞིང་།
གོ་ཐོས་ལ། ཁྱེད་རང་ང་ཡི་ཡུམ་ཆེན་དང་འབྲལ་མེད་དུ་འཚར་སོང་ཟེར།
ལན་རེར་ཨ་མས་ཚ་བོ་ཆུང་ཆུང་གི་རྣམ་རིག་ལ་བསྟོད་ཅིང་།
ཚ་བོ་ཆུང་ཆུང་གི་བསམ་ཤེས་ལ་བསྔགས་མྱོང་བས།
མཐོང་མ་མྱོང་བའི་ཁྱེད་ཀྱིས་ངའི་བརྩེ་བ་ཁྱེར་སོང་།
ངའི་བསམ་པར། ཁྱེད་ནི་ང་མེད་ས་རུ་ཨ་མའི་དྲན་གདུང་གི་རྨ་ཁ་གསོ་མཁན་དེར་རྩིས་ཤིང་།
ང་མེད་སར་ཁྱེད་རང་ངའི་ཨ་མའི་རེ་སྒུག་གི་སྟོང་ཆ་བསུབ་རོགས་དེར་འདོད་པས།
ངས་ཁྱེད་ལ་བརྩེ་སེམས་ཆེན་པོ་བཅིངས།
ཨ་མ་བཞུད་སོང་། བཞུད་ནས་ཀྱང་ལོ་མང་འགོར།
ཡུལ་མིས་བཤད་ན། ཨ་མ་བཞུད་པའི་སྔ་ཕྱི་རུ་ཁྱེད་རང་སྐམ་ཞིང་རིད་སོང་ཟེར།
ཨ་མ་བཞུད་ཤུལ་དུ། ཁྱེད་ཀྱིས་མེས་པོའི་གཞིས་ཀ་བཞག་སོང་ཟེར།
ཆུང་ཆུང་གི་བྱིས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤི་གསོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་མགོ་ཐོག་ལ་ལེན་དུས།
མཐོང་མ་མྱོང་བའི་ཁྱེད་རང་ངའི་ཡ་ཆུང་གི་ཨ་མ་ལྟ་བུའི་དྲན་པར་བཞག
མཐོང་མ་མྱོང་བའི་ཚ་བོ་ཁྱོད་ཀྱི་གདོང་རིས་དང་སྐྱེས་གཟུགས་གང་འདྲ་ཡིན།
ཁྱེད་ཀྱི་གཤིས་ཀ་དང་ངང་རྒྱུད་གང་འདྲ་ཡིན།
ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་ལྟེབས་ཁུགས་སུ་ངའི་ཨ་མའི་སྣང་བརྙན་ཨེ་ཡོད།
བསམ་བློའི་ནང་སྙིང་གསེབ་ཏུ་ངའི་ཨ་མའི་དད་ཞེན་ཨེ་ཡོད།
འགྲོ་འདུག་གོམ་པའི་བར་དུ་ངའི་ཨ་མའི་དྲན་གདུང་ཨེ་ཡོད།
རྨི་ལམ་གྱི་བྲང་གཞུང་དུ་ངའི་ཨ་མའི་རེ་སྒུག་སྒོམ་ཨེ་ཡོད།
ཚ་བོ་ཆུང་ཆུང་། ངས་ཁྱེད་ལ་བཤད།
འདུ་བྲལ་དང་ཤི་གསོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་བར་ན།
ང་ཚོས་གོད་ཆག་དང་གདུང་བ་ཞིག་ལ་ཁ་གཏད་པ་འདི།
འུ་ཚང་གི་གཞིས་ཀ་ཁོ་ནའི་སྐྱོ་གར་དེ་མ་ཡིན་ལ།
འུ་ཚང་གིས་འབྲི་བཞིན་པའི་ཆོས་ཉིད་རྩུབ་མོའི་མནར་གཅོད་དེ་ག་ལ་ཡིན།
ཚ་བོ་ཆུང་ཆུང་། ངས་ཁྱེད་ལ་བཤད།
མེས་པོ་རེ་སྒུག་དང་དྲན་གདུང་ཁྲོད་བཞུད་ཅིང་།
མི་རབས་གསར་བ་འདང་རྒྱག་དང་ཐེ་ཚོམ་བར་འཚོ་བ་འདི།
དུས་རབས་འདིས་ངེད་ཅག་ལ་སྤྲད་པའི་འགན་འཁྲི་ཡིན་ལ།
འུ་ཚོ་འདི་ལས་ཐར་མི་ཐུབ་པའི་རྙི་རྒྱའི་བར་གྱི་རི་དྭགས་དེ་ཡིན།
ཚ་བོ་ཆུང་ཆུང་། ངས་ཁྱེད་ལ་བཤད།
ངས་རྒྱང་རིང་ས་ཞིག་ཏུ་ཕ་ཡུལ་གྱི་ལམ་སྣེ་འཚོལ་བཞིན་ཡོད་པས།
ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་གསེར་མདོག་གི་ཕ་ཡུལ་ངོ་མ་དེ་སྲུངས་པར་གྱིས་དང་།
འུ་ཚོས་གོ་ལའི་བརྒལ་གཞུང་འདི་རུ།
བརྩེ་བ་དང་རེ་སྒུག་མཐའ་དག་མཉམ་དུ་སྤུངས་ཆོག
ང་ཡི་ཆུང་ཆུང་གི་ཚ་བོ།
སྤྱི་ལོ་༢༠༡༧ལོའི་དཔྱིད་ཀར།

༼རྒྱང་རིང་།༽
ཉི་མ་མེད་ལ་རླུང་བུ་རྒོད་པའི་དགུན་གཞུང་འདིར།
སང་ཉིན་ཁ་བ་འབབ་ངེས་སམ་ཞེས་གནམ་གཤིས་སྔོན་བརྡར་ཡང་ཡང་ལྟས་མོད།
ད་ལོ་ཁ་བ་འབབ་ངེས་པའི་སྔ་ལྟས་ཤིག་མི་འདུག་ལ།
མ་བསམ་ས་ནས་དགུན་གཞུང་ལ་ཆར་བ་འབབ་བཞིན་འདུག

ཁ་བ་འབབ་ཐེངས་རེར་ང་རང་རྒྱང་རིང་ལ་ཐེངས་གཅིག་འགྲོ་རྒྱུ་བྱུང་བའི་སྣང་བ་ཤར་བཞིན་ཡོད།
ཁ་བས་ང་ལ་རྒྱང་རིང་གི་གཏམ་རྒྱུད་བཤད་ཡོང་བས།
དགུན་ཁ་རེར།
ངས་གྲང་ངར་དང་བུ་ཡུག་ལ་འཛུམ་གྱིས་བསུས་ཏེ།
ལུས་ཀྱི་མྱོང་བཞིན།
འདི་ནི་ཁ་བ་མཐོང་བར་གཏོང་དགོས་པའི་ངེས་དོན་གྱི་རིན་པར་བསམ།
ཡིན་ཡང་ད་ལོ་ཁ་བ་མི་འདུག

གྲང་ངར་དང་བུ་ཡུག་གི་འཚུབ་ཁ་སྔར་ལྟར་རྒོད་ཀྱང་།
ཁ་བ་མེད་པས་ངས་བསྐྱར་དུ་རྒྱང་རིང་མ་མཐོང་བའི་སེམས་ངལ་ཆེ།
མི་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ལ།
རང་བྱུང་གི་དུས་འགྱུར་ལས་བྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་དེ།
རྒྱང་རིང་གི་ཚབ་བྱེད་དེ་སེམས་དང་བསམ་པ་ཀློན་སྟངས་ཤིག་ཡིན།
ཡིན་ན་ཡང་ཁ་བ་མེད་པའི་ད་ལོ་སུ་ཡིས་ང་ལ་རྒྱང་རིང་གི་ཚབ་བྱེད་དམ།

མི་ཚོས་བཤད་ན་རྒྱང་རིང་ནི་ཡལ་བཞིན་པའི་ཁ་དོག་རེད་ཟེར།
རྒྱང་རིང་དུ་ངས་དྲན་གདུང་གིས་སྐྱོར་བའི་བརྩེ་བའི་མཚོ་མོ་མེད་ཟེར།
ཡང་ལ་ཤས་ཀྱིས། རྒྱང་རིང་ནི་སྔར་ནས་བོར་ཟིན་པའི་བྱུ་རུའི་རྣ་ལུང་ཤིག་སྟེ།
དེའི་ཚབ་ལ་ལྕགས་ཀྱི་རྡུང་བའི་སྐྲ་མཛེར་ཞིག་བཀལ་འདུག་ཟེར།
དེ་ལྟར་རུང་། ངས་སླར་ཡང་རྒྱང་རིང་མཐོང་ན་འདོད།
རྒྱང་རིང་ནི་རླུང་བུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཆོག་ལ།
རྒྱང་རིང་ནི་སྐར་མདའ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རུང་།
རྒྱང་རིང་ནི་ངས་སེམས་ཀྱིས་སྐྱོར་བའི་དད་པའི་ཨ་ལོང་གི་རེ་བའི་རྨུ་ཐག་སྐོན་ས་ཡིན།

ཁ་བ་མེད་པའི་ད་ལོ།
ངས་རྒྱང་རིང་མ་མཐོང་བའི་སྣང་བ་ཇེ་མང་རེད།
རྒྱང་རིང་། རྒས་ཟིན་པའི་ལང་ཚོ་དེ་ཡིན་ཡང་ཆོག་ལ།
ཡལ་ཟིན་པའི་འཚེར་ཤུལ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རུང་།
དེ་རུ་ཆང་གིས་བཟི་བའི་མི་འཁྱམས་དང་ནོར་གྱིས་བསླུས་པའི་བདག་མོ་མང་ཡང་ཆོག
ངེས་པར་དུ་མཐོང་དགོས་པའི་རྒྱང་རིང་།

ཆར་བ་འབབ་བཞིན་པའི་དགུན་གཞུང་འདིར།
ངས་ཚོད་ཚོད་ལ་ཁ་བ་དྲན་བྱུང་ལ།
ཁ་བའི་ནང་གི་རྒྱང་རིང་དྲན་བྱུང་།

བོད་རྒྱལ་ལོ་༢༡༤༣བོད་ཟླ་༡༢ཚེས་༡༧ཉིན་ལ་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཀྲོན་གྱི་རང་ཁྱིམ་ནས་རྒྱང་རིང་དྲན་ཞོར།

༼མེ་ལྕེ་དང་རྣམ་ཤེས་འཐབ་པར་རྗེས་དྲན་ཞུ།༽

ལྷག་དཀར་ཉིན་མོ་དང་སྟབས་བསྟུན་ནས་ཆེད་དུ་རྗེས་དྲན་ཞུས་པ།

ནམ་མཁར་སྐར་མ་མེད་ལ། ཟླ་བ་མེད་པའི་མཚན་མོ་ཞིག་ལ
ཏག་ཏག་རེད། མཚན་མོ་དེར།
བསིལ་རླུང་དང་སྡེབས་པའི་སྐད་ཆ་དེ་གསང་བའི་ཚུལ་གྱིས་གོ་བྱུང་།
མཚན་མོ་དེར་མགོ་བོ་སྔས་ལ་བཞག་སྟེ་ཇི་ལྟར་གཉིད་ཐབས་བྱེད་ཀྱང་
ངའི་སྟོང་བསམ་དུ
ངའི་འཆར་ཡན་དུ
མེ་ལྕེ་ལྷབ་ལྷུབ་འབར་ཡོང་ལ་
ངའི་སེམས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་
དམར་པོའི་མེ་ལྕེ་ཡིས་བསྲེགས་སོང་བའི་སྣང་བ་ཞིག་གིས
བྲང་གཞུང་ལ་ལག་པས་ཡང་ཡང་རེག་དགོས་བྱུང་

ངས་དེ་ལྟ་བུའི་ཐག་རིང་གི་སྐད་ཆ་ལ་ཉན་ཞོར
ཞོགས་པ་རེ་རེར་ཞེད་སྣང་དང་དངངས་སྐྲག་གིས་ཅི་ཞིག་གོ་ཡོང་བར་གཟབ་ཅིང
མཚན་མོ་རེ་རེར་སྐྱི་གཡའ་བའི་འོ་དོད་དང་འབོད་སྒྲ་ལ་བར་སྣང་ནས་རྣ་བ་གཡར་དགོས་བྱུང་

འཚིགས་བཞིན་པའི་ཁྱེད་ལ་ན་ཟུག་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ་ལྟར
རག་མི་ཐུབ་པའི་ང་ཡི་སེམས་པ་ཡང་ཁྱེད་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཚིགས་བྱུང་།
ཁྱེད་ཀྱི་རུས་ཐལ་དང་རྨ་བཀྲིས་ཀྱི་ཀློང་ན་དྲིན་ཆེན་མ་ལོ་ཞིག་གི་མིག་ཆུ་དྲན་ཡོང་ན
རྒྱུགས་མི་ཐུབ་པའི་རི་ཀློང་དེ་རུ་ང་ཡི་རྣམ་ཤེས་ལྕེབས་ཐག་ལ་བཀོན་པ་ལྟར

མིག་ཟུང་གྲངས་མེད་ཅིག་གི་མཆི་མའི་མཚོ
འབར་བཞིན་པའི་མེ་ལྕེ་འཇོམས་བྱེད་ལ་བཀོལ་ཚེ
འཇིག་རུང་གི་དོན་རྐྱེན་དེ་ཡང་ཡང་བྱུང་མེད་ཀྱང་སྲིད་ལ
ལག་ཟུང་བྲང་ཁར་སྦྱོར་བའི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབྱངས་རྟ་དེ་དག་
ཁྱེད་ཚོའི་རྣམ་ཤེས་འདྲེན་པའི་རྒྱབ་རོགས་དེ་ཡིན་སྲིད་ན
མིག་ཆུ་ཁྲག་ལ་འདྲེས་པའི་སྐྱོ་གར་འཕྲོ་རིམ་འཕྲོར་ཅི་ལ་བྱུང་།

དམར་པོ་མེ་ལྕེ་ཡིས་ཁྱེད་ཚོའི་བ་སྤུ་རེ་རེ་ནས་འཚིགས་སྐབས
སེམས་པ་ཞེས་པའི་ང་ཡི་ཚོར་ཤེས་ཀྱང་ཁྱེད་དང་མཉམ་དུ་འབར་སོང་ལ
སྐྱི་ལྤགས་དང་ཤ་རུས་བསྲེགས་ཀྱིན་པའི་བརྙན་པར་དེ་མཐོང་ཡོང་སྐབས
ང་ཡི་རྣམ་ཤེས་ཁྱེད་དང་མཉམ་དུ་སྔར་ནས་འཚིགས་ཟིན

ཁ་ཡག་ཚིག་འཇམ་གྱི་འུད་ཤོབ་དེ་ཚོ་དམ་ཚིག་ལ་རྩིས་ཚེ
ཁྱེད་ཚོའི་ཤ་ཁྲག་གི་བློས་གཏོང་ལ་གསེར་གྱི་ཐམ་ཀ་རྒྱག་པ་ལས
དངུལ་གྱི་གོ་འཁྲབ་གྱོན་ཏེ་བར་དོ་ན་འཁོར་བའི་ཁྱེད་དང་ང་ཚོའི་རེ་བ་སྒྲུབ་ན་རེད
ཁྱེད་ཚོ་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་ཀེང་རུས་ལ་གྱུར་ཟིན་ཡང
ཤ་ཆང་གི་ལོངས་སྤྱོད་བར་དུ་སྐད་ཆ་ཚོན་པོ་བཤད་མཁན་ཚོ
ད་དུང་ཡང་འཚོ་ཚིས་དང་འུད་ཤོབ་ཀྱི་ཀློང་ན་བཟི་འདུག
ངས་རང་གི་བྲང་གཞུང་དུ་ལྡིང་བའི་སྙིང་ཞེས་པ་དེའི་སྒོ་མོ་ཡང་ཡང་རྡུང་ཞོར
བཤེགས་ཟིན་པའི་ཁྱེད་ཚོར་དགོངས་དག་ཞུ

ཁྱེད་ཚོའི་གཏོང་ཕོད་དང་ལ་རྒྱ་དེ་ཚོ་བསམ་ན
ངས་ད་དུང་ཁ་རོག་གེར་ཁྱེད་ཚོ་ལ་མྱ་ངན་ཞུ་བཞིན་ཡོད
ཁུ་སུམ་མེར་ཁྱེད་ཚོའི་རེ་བ་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད
བདེ་བར་བཤེགས་མེད་པའི་ངའི་སེམས་ནང་གི་དཔའ་བོ་ཚོ
ངའི་རྨི་ལམ་དང་སྟོང་བསམ་བར་དུ་ཡང་ཡང་འཁོར་བའི་དཔའ་བོ་ཚོ
ངས་ད་དུང་ཁ་རོག་གེར་ཁྱེད་ཚོ་ལ་མྱ་ངན་ཞུ་བཞིན་ཡོད
ཁུ་སུམ་མེར་ཁྱེད་ཚོའི་རེ་བ་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད

***

Poetry by Jangbu

དྲན་པ་ཆུ་མིག་ཡང་སོས
ཞེས་པ་ལས་བཤུས་པའི་ཚན་པ་ཁ་ཤས།

ལྗང་བུ།

Selections from
REVIVING THE SPRINGS OF MEMORY
Poems Modeled After Folk Songs

By Jangbu 

……

2
ནམ་མཁའ་ཡར་ལ་ལྟ་དུས
སྤྲིན་པ་རྒྱུག་ཤར་གློད་གི

ཆུ་མོར་སྐད་ཆ་དྲིས་དུས
གངས་རི་སྔར་བཞིན་བཤུམས་ཟེར

རླུང་ལ་ལྗགས་ལན་སྐུར་དང
ཐག་རིང་སྔར་ལྟར་རིང་ངམ

ས་ལ་ལུས་པོ་སྦྱོར་དང
སེམས་པ་འཇོག་ས་རྙེད་དམ

མེ་ལ་འོ་ཞིག་སྐྱོལ་དང
བརྩེ་བ་གཏིང་ལ་འདུག་གམ

ནམ་ཡང་ནམ་ཡང་མེད་ཚུལ
འབྱུང་བ་ལྔ་ཡིས་སྟོན་གི

When I look up in the air,
clouds are speeding by.

When I question the water,
it tells me the Snow Mountain cries as before.

Send your reply upon the wind.
Is the distance long as before?

Press your body onto the earth.
Do you find a place to lay your mind?

Bestow a kiss upon the fire.
Does your love lie deep?

The five elements reveal
how always is never here.

3
མེ་ལྕེ་ཆུ་མིག་གཏིང་ལ
གྲང་ཤུར་ཤུར་ལ་འབར་གི

མི་ཚེ་མི་ཚེ་ཟེར་ཡང
མིག་ཆུ་ཁྱོར་བ་གང་ཙམ

གསང་བ་གངས་རིའི་ཁྲོད་ན
མིག་ཆུ་དྲན་པའི་གཏིང་ན

Tongues of fire, shivering with cold,
burn in the depths of the spring water.

“Life! Life!” they exclaim.
But, it’s only a handful of tears.

Secrets lie among the snow mountains.
Tears lie in the depths of memory.

4
བརྩེ་བ་བརྩེ་བ་ཟེར་མོད
མེ་ནང་ལྕགས་རྡོ་ངར་མ
བཟུང་ན་ཧམ་པས་བསྲེག་ཡོང
གློད་ན་དྲན་པས་འཚིག་གི
སེམས་ནས་རག་ཁ་ཤོར་རུང
མིག་ནས་མཆི་མས་བཀག་འདུག

Despite all the talk about Love,
if you hold an iron ball to the fire,
you will be burnt by ambition.
Then again, if you release it, you will be burnt by longing.

5
འབྲོང་ལ་དགྲ་བོ་མེད་ཀྱང་
རྭ་རྩེ་བརྡར་བརྡར་བྱེད་གི
མི་ལ་དྲན་པ་མེད་པས
སེམས་པས་འདར་འདར་བྱེད་དམ

Though the wild yak has no enemies,
still he whets his horns.
Given that people have no memory,
do they tremble by dint of their minds?

8
ཟླ་འོད་གངས་ལ་གཞུས་པའི་ཆག་རོ་སིལ་སིལ།
སྐར་ཚོམས་མཚོ་ལ་ཟགས་པའི་རྨི་ལམ་ཟ་ཟི
ཁ་བ་སེམས་ལ་སིམ་པའི་ཤུ་སྒྲ་ལྷོག་ལྷོག
རྣམ་ཤེས་རྒྱང་ལ་འདྲེན་པའི་སྐྱོ་གླུ་ལྷུང་ལྷུང

Scattered are the shards, as moonbeams hit the snow.
Hazy is the dream of stars dripping into the lake.
A sigh unrolls as snow seeps into the mind.
A sad song roils forth as consciousness is pulled into the distance.

9
་་བརྗེད་ཐབས་གཞན་པ་གང་ཡོད་་
གངས་ལ་དྲི་བ་ཕུལ་དུས
གནམ་ལ་རྒོད་པོ་འཁོར་བའི
རྗེས་ཤུལ་རླུང་གིས་བསུབ་སོང

When I ask the Snows,
What is another way to forget?
traces of the raptor circling overhead
vanish in the wind.

11
སྤྲིན་པ་གངས་བཞིན་རྡིབ་སའི
རྒྱང་རིང་རི་བོའི་རྦ་ཀློང
དགུན་ཁའི་གཏིང་གི་རུས་པ
ནམ་མཁའི་སྙིང་ལ་ཟུག་བཞག

Waves of distant mountains
met by an avalanche of clouds.
The bones of deep winter
have pierced the heart of the sky.

12
གཡུ་ཡི་སྦྲང་ཆུང་མ
མེ་ཏོག་སྦུབས་སུ་ཡིབ
ངག་གི་གླུ་མཛོད་བསྡམ

ངུ་བ་སེམས་པས་ངུས
འདབ་མ་མིག་ཆུས་འདར
འོད་ནི་ཟིལ་བས་འཚེར

The turquoise bee
is tucked amongst the petals,
the storehouse of his song sealed tight.

That crying is the mind.
Petals tremble at the tears.
Light glistens on the dew.

14
ལོག་འགྲོ་ལོག་འགྲོ་བསམ་རུང
ལམ་ཀ་གངས་གྱིས་རུབ་འདུག
འབྲི་དགོས་འབྲི་དགོས་བསམ་རུང
དྲན་ཤེས་སྡུག་གིས་བསུབ་འདུག

Though I thought: I should return, I should return,
The path was obscured by snow.
Though I thought, I should write, I should write,
What I had come to know was erased by suffering.

18
ཁ་བ་འབབ་མཚམས་ཆད
ཟླ་གཞོན་སྣང་བ་གསལ
མཚོ་ཡང་འོ་མ་བཞིན

རྨི་ལམ་ཟ་ཟི་དག
ཁྲུས་ཀྱི་སླད་དུ་བབས
ཆུ་ཡི་འདབ་ཆགས་བཞིན

It has stopped snowing.
The image of the new moon is bright.
The lake is also like milk.

Obscure dreams
showered down to cleanse,
like winged waterfowl.

19
འདོགས་ཁྱི་གཉིད་མ་སད་ལ་ཁ་ཁུ་སིམ
ནོར་ནག་གདང་རའི་ཕྱི་ནང་སྐྱུག་པ་ལྡོད
འཁྱག་པ་སྲབ་མོའི་འོག་ན་ཆུ་ཕྲན་གྲང
མཚན་གྱི་སྦྲ་ནག་གྲུ་བཞིའི་ཐུ་འོག་ན
ཁ་བའི་འདབ་མ་མེ་ལ་སིམ་པ་བཞིན
སྙིང་གཏམ་དྲོན་མོ་ཤབ་ཤུབ་ངང་ལ་འབར
མདོག་མེད་དབྱིབས་མེད་འདབ་ཆགས་ཁྱུ་སྐོར་ཞིག
མཚན་ལ་གངས་རི་བརྒལ་ནས་དམིགས་མེད་འཕུར

The mastiff is half-asleep and quiet.
The yaks are hitched to either side of the tautline, chewing their cud.
Under the thin ice, the stream is cold.
The snowflakes at the hem of the yak-hair tent seem to disappear in the fire.
The warmth of heartfelt speech burns hushed.
A flock of colorless shapeless birds
fly aimlessly across the snow mountain at night.

21
མེ་འོད་འོག་གི་མིག་ཟུང་ཞིག
ནམ་ཡང་བརྗེད་ཐབས་མེད་ན་ཡང
དེ་ཡི་བདག་པོ་སུ་ཡིན་ཞེས
ད་ལྟའང་ང་ལ་བཤད་རྒྱུ་མེད
གངས་རིའི་པང་གི་མཚེའུ་བཞིན

Though I shall never forget
a certain pair of eyes lit by the fire above,
to whom they belonged
I still cannot say.
They were like ponds in the lap of the Snow Mountains.

22
དགའ་བ་ལྷད་མེད་ཡིན་མིན་གངས་དཀར་རྩེ་ལ་བྲིས་ཡོད
ནང་དོན་ཇི་འདྲ་ཡིན་མིན་ཐང་དཀར་རྒོད་ལ་དྲིས་ཤིག

Whether a love is pure or not is written on the peak of a white snow mountain.
For what it means, ask a white-breasted hawk.

23
བརྩེ་བའི་གཏིང་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་སིམ་དུས
རང་ཉིད་ནམ་ཡང་ཁེར་རྐྱང་རེད་དེ
མ་འོང་དུས་གྱི་དེ་རིང་ཉིན་ལ
གངས་རིའི་མདུན་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས
བསམ་གཏན་ངང་ལ་ཁྱེད་རང་བསྒུག་ཡོང

While immersed in the depths of love,
I am always alone, but
one today in the future,
I will be seated cross-legged before the Snow Mountain
waiting in samadhi for you.

Translator’s note: All of the above poems by Jangbu were originally written in lines with a matching number of syllables, typically six or seven, following the conventions of traditional Tibetan verse or song forms. To maintain the identical structure and meter in translation would forfeit much of each poem’s meaning, and so the English versions are rendered here in unmetered verse. — Lauran Hartley

Lauran Hartley, Ph.D, is Tibetan Studies Librarian for the C.V. Starr East Asian Library at Columbia University. She is the co-editor of the book Modern Tibetan Literature and Social Change, and has published several articles on Tibetan intellectual history and literary translations.

 

ཐབ་ཚང་གི་ཟིན་ཐོ ༼ཚན་པ་བཞི༽
Kitchen Diary [Four Entries]
                                                               ལྗང་བུ།

ཆུ

དྲན་པ་དེ
སྦུགས་ལྕེ་ནས
ཤག་ཤག་ཏུ་འབབ་དུས
ནར་ནར་དུ་འབབ་དུས
དྭངས་གཙང་གིས་འབབ་དུས
རོ་དང་དྲི་མས་འབབ་དུས
ཆུ་ཡི་ལག་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ལག་པར་འཁྱུད
ཆུ་ཡི་ལག་པས་གཟུགས་པོ་འཁྲུད་ཀྱིན་པའི
གཡོ་ཆས་རྣམས་ལ་བྱིལ་བྱིལ་གཏོང་བཞིན
ཁྱོད་ལ་ཐག་རིང་དེ་བརྗེད་རོགས་བྱེད

Water

When that memory
Through the tap spout
Falls gushing and gushing
Falls streaming and streaming
Falls clean and clear
Falls with taste and smell
The hands of the water enfold your hands
Caressing the bathing utensils
The hands of the water help you
Forget that distant thing

 

ཐབ་མེ

ཐག་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ་མེད་དེ་འབར་ཡོང
ཐག་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ་མེ་དེ་བཙལ་ས་མེད
བློ་མིག་རགས་ནས་མ་མཐོང་པ་ལས
མེ་དེ  ཐོག་མ་ནས་དེ་རུ་ཡོད་འོས
སྐྱེ་འཆིས་མི་ཁོག་པའི་བརྩེ་དུང་ཇི་བཞིན

The Stove Fire

With a click the fire starts to burn
With that click the fire cannot be found
The fire is not seen due to the dull mind’s eye
Yet it has been there all along
Like love that can’t be deterred by birth and death

 

ཚལ་སླེ

ཚོད་དཀར་ཁྱོད
སྨད་གཡོག་ལྗང་གུ་གྱོན་པའི་ཚོ་སྟིག་མ
ད་ཡར་ལོངས་དང་བརྩེ་དུང་གི་སྤུ་གྲིས་བསྒུག་ཡོད

ས་ནག་གི་མཚེའུ་ལས་བཟུང་བའི
ཞོག་ཁོག་གི་ཉ་མོ  ལུས་ཀྱི་དོང་རྐོ་དེ་ཚོ
དྲན་གདུང་གི་ཁྲབ་བྱང་ཡིན་ནམ་གྱེས་བྲལ་གྱི་རྨ་ཁ་ཡིན

འཇིག་སླ་བའི་སྲན་ཞོ་གྲུ་བཞི
མེ་ཡིས་མི་ཞུ་བའི་རྐང་མར
ཆུ་ཡིས་མི་བརྟོལ་བའི་སྤྲིན་ཕུང
འདང་རེ་བརྒྱབ་ན
འུ་གཉིས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་དེར་འདྲ་ས་ཞིག་འདུག

ཁ་རི་ཁ་ཐུག་གི་སྲོ་ལོ་སྔོན་པོ
མུན་ནག་ནང་གཉིད་པར་སྤྲོ་བའི་བ་དམ་མཚེ་མ

ཕར་ནུར་ཙམ་བྱོས་དང  ཁྱིམ་མཚེས་རྣམས
ང་རང་ཡང་ཚོམས་ཁང་ཀླད་སྟོང་འདིའི་ནང་དུ་འཛུལ་འདོད་བྱུང

འོན་ཀྱང  ང་ཚོ་སྔ་གཞུག་ཏུ་ཤི་འགྲོ
ངའི་རྒྱབ་ལོགས་ལ་ཡང་གཏུབ་གྲི་ཆེན་པོ་ཞིག་འཕྱར་འདུག

Vegetable Basket

You white cabbage
Buxom woman in green skirt
Get up now, the razor blade of love awaits you

Potato fish caught from the pond of black earth
Are those hollows on your bodies
Armor plates of longing or wounds of parting?

Easily perishable bean curd squares
Marrow that can’t be melted by fire
Clouds that can’t be pierced by water
Come to think of it
There’s something similar in the character of us two

Outspoken green peppers
Peanut twins that enjoy sleeping in the dark

Move over a little, neighbors
I would also like to come inside this roofless hall

But we’ll die, sooner or later
There’s also a cleaver raised behind me

 

 ཚལ་གཏུབ་པ

ང་རང་གྲི་དེ་རྣོ་ལ་དགའ
འོན་ཀྱང་དམར་གསོད་ལ་སྐྲག་གི

ང་རང་ཉལ་ཁྲི་བདེ་ལ་དགའ
དེ་བས་གཏུབ་དུས་དལ་ཙམ་བྱོས

ང་རང་འདུ་དང་འབྲལ་བར་གོམས
དེ་བས་ང་ཞིབ་ཙམ་འཐག་རོགས་མཛོད

༤. ༢༤ ཉིན་པེ་ཅིང་དུ

Chopping Vegetables    

I like the knife sharp
But am afraid of murder

I like the bed comfortable
So please be slow when chopping

I’m used to gathering and parting
So please do cut me up finely

24 April, Beijing

 

མདའ་ཚན་བླ་མ་སྐྱབས་ཀྱིས་བསྒྱུར།
Translation by Lama Jabb

***

Poetry by Tenzin Wangyal

Who Am I?

ང་སུ་རེད།

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
བལྟས་ན་མི་མཐོང་བའི་ཀུན་བཟང་དེ་ཡིན།
ཉན་ན་མི་ཐོས་པའི་དབྱངས་དེ་ཡིན།
བཟུང་ན་མི་ཟིན་པའི་བདེན་པ་དེ་ཡིན།
བཀག་ན་མི་ཁོག་པའི་རྩལ་དེ་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག 

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
རྣམ་རྟོག་གཉིས་ཀྱི་དབར་གྱི་སྟོང་པ་དེ་ཡིན།
སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀྱི་དབར་གྱི་བདེ་བ་དེ་ཡིན།
འཇིགས་ཞུམ་གཉིས་ཀྱི་དབར་གྱི་གདེང་སྤོབས་དེ་ཡིན།
ཟིང་འཁྲུག་གཉིས་ཀྱི་དབར་གྱི་ཞི་བདེ་དེ་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག 

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
མུན་པ་མཐོང་བའི་འོད་ཀྱི་མིག་དེ་ཡིན།
སྡུག་བསྔལ་གོ་བའི་སྙིང་རྗེའི་རྣ་བ་དེ་ཡིན།
དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་དྲོད་དེ་ཡིན།
གཞན་ཕན་སྒྲུབ་པའི་སེམས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག 

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
སྣང་སྲིད་ཀུན་གྱི་འབྱུང་གནས་དེ་ཡིན།
མཐའ་བྲལ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དེ་ཡིན།
ཕྱོགས་མེད་འོད་ཀྱི་མདངས་དེ་ཡིན།
སྲོག་དབུགས་སྦྱིན་པའི་རླུང་དེ་ཡིན།
ལུས་ཁམས་གསོ་བའི་མེ་ཡི་དེ་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག 

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་སྐྱབས་གནས་དེ་ཡིན།
རྩོལ་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ཡིན།
འགག་མེད་རང་བཞིན་ཤར་བའི་ནུས་རྩལ་དེ་ཡིན།
སྙིང་རྗེ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་འཕྲིན་ལས་དེ་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག 

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
བྱམས་སེམས་ལྡན་པའི་མ་ཞིག་ཡིན།
བློ་གཏད་ཆོག་པའི་གྲོགས་ཤིག་ཡིན།
དགྲ་ལས་སྐྱོབས་པའི་སྟོབས་ཤིག་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག 

ང་།  ང་སུ་རེད།
ང་སུ་ཡང་མིན།
གང་ཡང་ཡིན་ཆོག
ཁྱིམ་མེད་ཁྱོད་ཀྱི་ནང་ཡིན།
རོགས་མེད་ཁྱོད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན།
ནུས་མེད་ཁྱོད་ཀྱི་ཤེད་ཡིན།
དབུལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་ནོར་ཡིན།
རང་ངོ་མཐོང་སའི་མེ་ལོང་ཡིན།
ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ང་སུ་ཡང་མིན།   གང་ཡང་ཡིན་ཆོག

ཨ་སྦ་སྦ་ནས།   ༠༩/༢༤/༡༩

I — who am I?
I am no one
I can be anyone

I am Kuntuzangpo, who cannot be seen by looking
I am the melody that cannot heard by listening
I am the truth that cannot be held by grasping
I am the energy that cannot be stopped by blocking

Do you know me?
I am no one
I can be anyone

I — who am I?
I am no one
I can be anyone

I am the space between thoughts
I am the joy between between painful moments
I am the confidence between fears
I am the peace between wars
I am the light that sees the darkness
I am the ear of compassion that hears suffering
I am the warmth of the heart that generates joy
I am the power of mind that benefits others 

I — who am I?
I am no one
I can be anyone

I am the source of everything
I am the expanse of the boundless sky
I am the radiant light that is everywhere
I am the wind that grants life force
I am the fire that enlivens the body

I — who am I?
I am no one
I can be anyone

I am the refuge that abides within you
I am the value that spontaneously manifests
I am the energy that arises naturally and ceaselessly
I am the activity that compassionately benefits others

I — who am I?
I am no one
I can be anyone

I am the mother who loves
I am the friend who can be trusted
I am the power that protects from enemies

I — who am I?
I am no one
I can be anyone

I am home for you who are homeless
I am the friend for you who are lonely
I am power for you who are weak
I am wealth for you who are poor

Ababa (Tenzin Wangyal) Sept 24, 2019 

(translated by Tenzin Wangyal and Steven Goodman, 29 September, 2019, Cafe Leila, Berkeley, California)

 

I Am No One

ང་སུ་རེད།

ང་སུ་ཡང་མ་ཡིན། 

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།  ང་གང་ཡང་མིན།

གྲངས་མེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མིན།
མི་སྒུག་པའི་རྒས་པ་མིན།
ངེས་མེད་ཀྱི་ན་བ་མིན།
ངེས་ཅན་གྱི་འཆི་བ་དེའང་ང་མ་ཡིན།
ང་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་བདུད་ཀུན་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན།

ང་སུ་ཡང་མིན། 

ང་ཀུན་ལས་ཐར་པ་ཡིན།
ང་ཀུན་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན།
ང་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཡིན།  

ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ངའི་སྐད་གོ་འམ།
ང་ཚོར་རམ།

ང་འདི་ན་ཡོད།
ང་ཉེ་འགྲམ་ན་ཡོད།
ང་ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ཡོད།
༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།  ང་གང་ཡང་མིན།

ཕྲུ་གུ་དམར་འབྱར་སྐབས་སུ།
རང་གི་སྐྱག་གཅིན་ལ་རྩེད་ནས་གད་མོ་དགོད་མཁན་དང་།
བྱམས་ལྡན་ཕ་མ་དང་མི་འབྲལ་བ།
སྙིང་ནས་དགའ་མཁན་དེ་ང་མིན།

བཅུ་གྲངས་ལོ་ན་གཞོན་པའི་སྐབས་སུ།
ཉེས་མེད་ཕ་མ་ལ་སྐྱོན་བལྟ་དང་།
ཁ་ལན་ཡང་ཡང་སློག་ནས།
ཕ་མ་དང་བྲལ་ནས་ཐར་པར་འདོད་མཁན་དེའང་ང་མིན།

དར་མ་རྒྱས་པའི་སྐབས་སུ།
རང་མགོ་རང་ཐོན་བྱུང་སྟེ།
ང་བོས་ཁེངས་པ་རྒྱས་ནས།
ཕ་མ་ལ་རྫིག་གཏམ་བཤད་མཁན་དེ་ང་མིན།    

རྒན་འཁོགས་ལུས་སེམས་གུད་ནས།
ནད་དང་ན་ཟུག་མནར་དུས།
ཁྱིམ་གྱི་ནང་མི་རྣམས་ལ།
སྐྱོ་གཏམ་སྡུག་གཏམ་བཤད་མཁན་དེའང་ང་མིན།།

ཚེ་ཟད་དུས་ལ་བབས་དུས།
ནུས་པ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་ནས།
བུ་ཕྲུག་བྲལ་བར་མི་འདོད།
སེམས་ལ་འཇིགས་པས་གང་ནས།
དཀོན་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་ཡང་ཡང་འདེབས་མཁན་དེའང་ང་མིན།།

ང་སུ་ཡང་མིན། 

ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ངའི་སྐད་གོ་འམ།
ང་ཚོར་རམ།

ང་འདི་ན་ཡོད།
ང་ཉེ་འགྲམ་ན་ཡོད།
ང་ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ཡོད།
༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།  ང་གང་ཡང་མིན།

སྔ་དྲོ་ནམ་ལངས་ནས་དགོང་དྲོ་མུན་མ་རུབ་ཀྱི་དབར་དུ།
ང་དང་། ངས་དང་། ང་ཡི་དང་། ང་ལ་དང་།
ང་ཆེ། ང་བཟང་། ང་མཐོ།
གྲངས་དང་བྲལ་བའི་ངར་འཛིན་ཡོད་དོ་ཅོག་ནི་བྱིས་པ་མ་དང་ཁ་བྲལ་བའི་དྭ་ཕྲུག་བཞིན།   ང་དང་ཁ་བྲལ་བ་ཡིན།  

ང་།   ང་སུ་ཡང་མིན། ང་གང་ཡང་མིན།

མ་རིག་རྨོངས་པའི་བཙོན་ཁང་ནི་ང་མིན།།
ངར་འཛིན་སྡུག་གི་བཙོན་པ་ནི་ང་མིན།
བདེན་འཛིན་ལོང་བའི་སོམ་ཉི་ནི་ང་མིན།
ཟང་ཟིང་འཁོར་བའི་ཁུར་པོ་ནི་ང་མིན།།
ཟད་མེད་ལས་ཀྱི་ངལ་དུབ་ནི་ང་མིན།
བསྐྱར་ཟློས་ཉིན་མོའི་སྐྱོ་སྣང་ནི་ང་མིན།
གསོ་དཀའ་བའི་སྙིང་གི་རྨ་དེ་ང་མིན།
ཡལ་དཀའ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཟུག་དེ་ང་མིན།
དྲག་དཀའ་བའི་ལུས་ཀྱི་ནད་དེ་ང་མིན།
སྲོག་མེད་དུར་སའི་པུར་དེའང་ང་མིན།

ང་སུ་ཡང་མིན། 

ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ངའི་སྐད་གོ་འམ།
ང་ཚོར་རམ།

ང་འདི་ན་ཡོད།
ང་ཉེ་འགྲམ་ན་ཡོད།
ང་ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ཡོད།
༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།  ང་གང་ཡང་མིན།

སྤྱི་ཚོགས་ངོ་དེབ་ཀྱི་ནང་དུ།
གཞན་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལ་ནི་རྒྱུན་དུ་བལྟ།
རང་ངོ་གཅིག་པོ་མི་མཐོང་བའི་ཞ་ར་དེ་ང་མིན།

ཆོས་སྲིད་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་སྐད་འཕྲིན་ཚོགས་པའི་ནང་།
ཆགས་སྡང་གི་གཏམ་བཤད་ཉན་དྲགས་ནས།
རང་གི་བྱམས་པའི་སྙིང་གཏམ་མི་ཐོས་པའི་འོན་པ་དེ་ང་མིན།

རྒྱུས་མེད་རྒྱང་རིང་གི་དྲ་གྲོགས་སྟོང་ཕྲག་ལ།
དགའ་རྟགས་ཀྱི་སྙིང་དམར་གྲངས་མེད་འབུལ།
ཉེ་བའི་རང་གི་མ་གཅིག་པོ་འདི་ལ།
སྙིང་གཏམ་ཚིག་ཅིག་ཀྱང་བཤད་མི་ཐུབ་པའི་ལྐུགས་པ་དེ་ང་མིན།
དྲ་བའི་བདུད་ཀྱིས་བླ་སྲོག་ནི་ཁྱེར།
ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རང་དབང་ནི་ཤོར།
དྲ་བའི་རྙི་དང་འབྲལ་མི་ཐུབ་པའི་ནད་པ་དེ་ང་མིན།།

ང་སུ་ཡང་མིན།

ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ངའི་སྐད་གོ་འམ།
ང་ཚོར་རམ།

ང་འདི་ན་ཡོད།
ང་ཉེ་འགྲམ་ན་ཡོད།
ང་ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ཡོད།
༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།  ང་གང་ཡང་མིན།

མ་བལྟ།
མི་བལྟ་བའི་མིག་གིས་ང་མཐོང་སྲིད།
མ་ཉན།
མི་ཉན་པའི་རྣ་བས་ང་གོ་སྲིད།
མ་འཛིན།
མི་འཛིན་པའི་ཀློང་ན་ང་མྱོང་སྲིད།
མ་འབད།
འབད་མེད་ཀྱི་སྙིང་ནང་ང་ཚོར་སྲིད།

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།

ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ངའི་སྐད་གོ་འམ།
ང་ཚོར་རམ།

ང་འདི་ན་ཡོད།
ང་ཉེ་འགྲམ་ན་ཡོད།
ང་ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ཡོད།
༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།  ང་གང་ཡང་མིན།

མ་འོངས་པའི་རྨི་ལམ་ལ་བསྒུགས་ནས།
ད་ལྟའི་ནོར་བུ་སྟོར་མཁན་དེ་ང་མིན།

རྒྱང་རིང་གི་དགྲ་ལ་གཟིར་ནས།
ཉེ་བའི་གྲོགས་རྣམས་ཤོར་མཁན་དེ་ང་མིན།

ངན་པའི་མུན་པར་འཐོམས་ནས།
བཟང་པོའི་གོ་སྐབས་བརླག་མཁན་དེ་ང་མིན།

རྫུན་གྱི་ངོ་དགའ་ལ་དགའ་ནས།
བདེན་པའི་སྨད་པ་ལ་སྡུག་མཁན་དེ་ང་མིན།

འཚར་ལོང་ལ་བསྒུགས་ནས།
རྒས་པ་ལ་མི་འདོད་པ་དེ་ང་མིན།

སྐྱེ་བ་ལ་དགའ་ནས།
འཆི་བ་ལ་འཇིགས་མཁན་དེའང་མིན།

ང་།  ང་སུ་ཡང་མིན།

ང་ཀུན་ལས་ཐར་པ་ཡིན།
ང་ཀུན་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན།
ང་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཡིན།

ང་ངོ་ཤེས་སམ།
ངའི་སྐད་གོ་འམ།
ང་ཚོར་རམ།

ང་འདི་ན་ཡོད།
ང་ཉེ་འགྲམ་ན་ཡོད།
ང་ཁྱོད་དང་ལྷན་དུ་ཡོད།

ཨ་སྦ་སྦ་ནས།  ༡༢/༡༤/༢༠༡༩ San Francisco 
༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜༜